ولتاژ بسیار کم (ELV) یک ولتاژ برای منبع تغذیه در محدوده ای است که کمی ریسک شوک الکتریکی خطرناک را به همراه دارد. استاندارد های مختلفی وجود دارد که ولتاژ بسیار کم را تعریف می کند. سازمان های عضو کمیسیون بین المللی الکتروتکنیک و IET یک دستگاه یا مدار با ولتاژ بسیار کم را به عنوان مکانی تعریف می کنند که در آن پتانسیل الکتریکی بین رسانا یا هادی الکتریکی و زمین (پتانسیل بین فاز و نول) از ۵۰ ولت برای جریان متناوب و یا ۱۲۰ ولت برای جریان مستقیم بالاتر نباشد. دستورالعمل ولتاژ کم اتحادیه اروپا نیز به این شرح است که از ۵۰ تا ۱۰۰۰ ولت برای جریان متناوب و از ۷۵ تا ۱۵۰۰ ولت برای جریان مستقیم، ولتاژ بسیار کم محسوب می شود.
IEC و IET در ادامه انواع واقعی سیستم های ولتاژ کم فشار، به عنوان مثال SELV ، PELV ، FELV را تعریف می کنند. این نوع از ولتاژ ها را می توان با استفاده از منابعی از جمله مجموعه ژنراتور سوخت موتور یا سوخت های فسیلی، ترانسفورماتور یا باتری قابل شارژ تأمین کرد. SELV ، PELV ، FELV ، از نظر خواص ایمنی، خصوصیات تأمین کنندگی آنها و ولتاژ طراحی از یکدیگر متمایز می شوند.
برای برخی از انواع روشنایی های موجود در فضا های باز از سیستم های SELV / PELV (ولتاژ بسیار کم) استفاده می کنند. ابزار دستی مدرن باتری در رده SELV قرار دارد. ولتاژ پایین تر می تواند در شرایط مرطوب یا رسانا اعمال شود که حتی احتمال بیشتری برای برق گرفتگی در این حالت وجود دارد.
IEC یک سیستم ولتاژ بسیار کم مجزا یا ایمن (SELV) را به عنوان یک سیستم الکتریکی تعریف می کند که در آن ولتاژ در شرایط عادی نمی تواند از مقدار مورد نظر برای ولتاژ بسیار کم تجاوز کند و مطابق استاندارد IEC هیچ یک از هادی های موجود در این سیستم دارای ولتاژ بسیار پایین ایمن نمی باید با زمین تماس داشته باشند. پریز های این سامانه فاقد کنتاکت زمین است و سوکت آن به گونهای ساخته میشود که امکان اتصال ناخواسته دیگر سطوح ولتاژ به آن وجود نداشته باشد. به طور کلی پذیرفته شده است که مخفف: SELV مخفف ولتاژ فوق العاده کم مجزا (جدا از زمین) مطابق با استانداردهای نصب (به عنوان مثال BS 7671) باشد ، اگرچه BS EN 60335 از آن به عنوان ولتاژ فوق العاده کم ایمن یاد می کند.
یک مدار ولتاژ بسیار کم مجزا باید موارد زیر را دارا باشد:
ایمنی مدار ولتاژ بسیار کم مجزا نیز توسط موارد زیر تأمین می شود:
طراحی مدار ولتاژ بسیار کم مجزا به طور معمول شامل یک ترانسفورماتور ایزوله، حداقل فاصله بین هادی ها و موانع عایق الکتریکی است. اتصالات الکتریکی مدار های دارای ولتاژ بسیار کم مجزا باید به گونه ای طراحی شوند که با اتصالات متداول برای مدارهای غیر ولتاژ بسیار کم مجزا مطابقت نداشته باشند.
نمونه هایی بارز از مدار ولتاژ بسیار کم مجزا : روشنایی در فضای باز برای جنبه های تزئینی، شارژر باتری کلاس III که از منبع تغذیه کلاس II تغذیه می شود. ابزارهای مدرن دستی بی سیم نیز جزئی از تجهیزات با ولتاژ بسیار کم مجزا محسوب می شوند.
بر اساس استاندارد هایIEC یک سیستم با ولتاژ بسیار کم محافظت شده را به عنوان یک سیستم الکتریکی تعریف می کند که ولتاژ آن در شرایط عادی و در شرایط اتصال، به جز اتصال به زمین در مدارهای دیگر نمی تواند از مقدار استاندارد برای ولتاژ بسیار کم تجاوز کند”.
یک مدار با ولتاژ بسیار کم محافظت شده فقط نیاز به محافظ جداسازی برای همه مدارها به غیر از مدارهای با ولتاژ بسیار کم مجزا و ولتاژ بسیار کم محافظت شده دارد (یعنی همه مدارهایی که ممکن است ولتاژ بالاتری داشته باشند)، اما ممکن است دارای اتصال به سایر سیستم های دارای ولتاژ بسیار کم محافظت شده و زمین باشد.
برخلاف مدار ولتاژ بسیار کم مجزا، یک مدار ولتاژ بسیار کم محافظت شده می تواند اتصال محافظ زمین داشته باشد. یک مدار ولتاژ بسیار کم محافظت شده، دقیقاً مانند ولتاژ بسیار کم مجزا، به طرحی نیاز دارد که ریسک کم تماس تصادفی با ولتاژ بالاتر را تضمین کند. برای ترانسفورماتور، این بدان معنی است که سیم پیچ های اولیه و فرعی باید توسط یک سد عایق اضافی، یا توسط یک سپر رسانا با محافظ اتصال به زمین از یکدیگر جدا شوند.
نمونه بارز یک مدار با ولتاژ بسیار کم محافظت شده یک رایانه با منبع تغذیه کلاس I است.